Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
dit departement aangaande een Amstel
dit departement aangaande een Delf
Ook lagen ook het departement over de Schelde en Maas en het departement met de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de nieuwe ordening ook niet en na de instelling in 1801 betreffende dit Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld volgens de oude gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vernieuwen via het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden betreffende een Maas.
Nadat de Fransen eind 1813 uit Nederland gevlucht waren, was een rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vernieuwen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden van de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Door minister Betreffende Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog de naam Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch het werden door de rest van de commissie verworpen.[2]
Een andere provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour over Friesland naar Holland, maar een deel van Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werden tevens dit laatste Hollands Brabant, nederland over Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te beperken werd Holland voor een grondwetsherziening betreffende 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate vanwege Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag gaan ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat van Amsterdam en drong men aan op het herstel met een verdeling zoals deze was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werd echter ook niet aan tegemoetgekomen. Nadat een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel betreffende een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake aangaande een samenvoeging over de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het die uitstippelen over een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via medicament aangaande de Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in het noorden via remedie betreffende de Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
De provincie kan geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en voorheen dit IJ) ingeval grens fungeert.
Ten zuiden over dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden van Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met de luchthaven Schiphol en tegelijk het Gooi, eveneens een dichtbevolkt gebied, maar met een landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden aangaande dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en verschillende, kleinere, segmenten en meer info hier dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel over een provincie ook landelijker gebieden: Waterland, een grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in het noorden een Kop betreffende Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust aangaande een provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen beroemde badplaatsen als Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar de duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werden de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden aangaande dit Noordzeekanaal), Beverwijk Noord-Holland en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel over Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en andere industrie: het is dit westelijk gebied betreffende het Noordzeekanaal, betreffende ingeval middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt aangaande dit schiereiland de marinehaven Den dit antwoord Helder, tegelijkertijd veerhaven vanwege Texel.
Aan een oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan het IJ (heb je een zeearm) en dit Noordzeekanaal met een daarin, al vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, het behalve in Amsterdam in steden mits Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te beluisteren, omdat op deze plaats veel Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect met de standaardtaal afwijkt; bovenal dit Tessels en het Wierings beschikken over een enorm persoonlijk karakter.
Net zodra in overige dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake met een teruggang betreffende een dialecten. Toch bestaan sommige dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams wordt ter plaatse alsnog heel doorgaans gesproken. Andere dialecten, zoals dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds een barrière en het blijkt ook uit een dialecten. Een dialecten ten noorden over het IJ bestaan een meest afwijkende.
Bij dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. deze uitleg te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden van dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten betreffende Zuid-Holland en geraken taalkundig ook dikwijls ingeval Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, met ook Noord- als Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers bestaan, vallen in de Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten van vanouds geïsoleerde gemeenschappen wanneer Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden hebben een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn op sommige punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zichzelf op verschillende punten juist opvallend hebben vernieuwd en daardoor zeer scherp betreffende een omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De opstelling betreffende een dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot meerdere polemieken in de taalwetenschap. Dikwijls is op een verwantschap betreffende dit Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben veel akelig betreffende dit Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en heeft het nimmer zeker mogen vervangen, zodat Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Alhoewel die theorie heel wat aanhang bezit, is ze via verschillende taalkundigen over de hand gewezen en zouden de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 2 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland mits enige aandeelhouder. Een bedrijf zorgt in opdracht betreffende een besturen met een recreatieschappen wegens een ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhouden met 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan een paar omvangrijke nationale parken: dit Nationaal Park Duinen over Texel (de hele westzijde over Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens bestaan daar in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat internet (over Wijk met Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn er in Noord-Holland nog ettelijke verschillende grotere en kleinere natuurgebieden, zoals het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege het hoofdartikel over dit onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van de zomer ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort